Ardenner Hoen

Andere benamingen

De Ardenner staat ook bekend onder de volgende namen:

• Ardenner bolstaart
• Ardenner bolstaart hoen
• Ardenner hoen
• Walen Kieken
• Wallikiki
• Ardennaise
• Ardenesa
• Ardennese
• Ardenni
• Ardenska kokoshka

Land van herkomst

De Ardenner komt oorspronkelijk uit België.

Geschiedenis

De Ardenner is het oudste Belgische hoenderras en is oorspronkelijk ontstaan in de Belgische Ardennen en de aangrenzende gebieden in Frankrijk. In vroegere periode is er nogal onenigheid geweest over het land van herkomst: de ene groep beweerde dat dit België was, de andere groep beweerde Frankrijk. Uiteindelijk is er besloten dat het land van herkomst officieel België moest zijn.

Het is anno 2020 nog steeds onduidelijk welke hoenders als de voorouders gezien mogen worden van de Ardenner. De Ardenner staat bekend als een vitaal en gehard hoenderras dat voor de Eerste Wereldoorlog een zeer geliefd hoenderras was en op grote schaal commercieel gehouden werd. Na de Eerste Wereldoorlog kwamen echter hoenderrassen in opgang die meer eieren legden op jaarbasis, waardoor de Ardenner zich niet meer kon handhaven als commercieel kippenras. Het ras is daarom ook bijna uitgestorven geweest, en anno 2020 is de Ardenner nog steeds een zeer zeldzame verschijning. De dieren worden in België gehouden en enkele andere landen in Europa, maar de aantallen zijn nog steeds zeer gering te noemen.

Ardenner en Ardenner bolstaart

De Ardenner komt voor in twee varianten: de gewone Ardenner en de Ardenner bolstaart. Beide varianten hebben dezelfde uiterlijke kenmerken, grootte, kleurslagen en karaktereigenschappen. Het enige verschil tussen beide varianten is dat de Ardenner bolstaart een genetische mutatie heeft, waardoor er geen staartveren aanwezig zijn. De bolstaartvariant heeft ook wel de naam Wallikiki. Dit zou een verbastering zijn van de benaming ‘Walen Kieken’ ofwel kip uit Wallonië.

Uiterlijke kenmerken

Als je naar de Ardenner en Ardenner bolstaart kijkt, zie je een hoenderras dat duidelijk afstamt van de landhoenders. Het type is rank en slank. Het lijf is gestrekt en de vleugels worden goed aangesloten gedragen. Hanen wegen zo’n 1,7 tot 2,25 kilogram, hennen zijn wat kleiner en wegen 1,5 tot 1,75 kilogram.

De kop van dit kippenras is getooid met een enkele kam. De oorlellen en het gezicht van de Ardenner zijn donkerrood tot purperrood van kleur, evenals de kinlellen. Ardenners hebben zeer donkerbruine ogen, de oogranden zijn daarbij vrijwel zwart van kleur.

Deze hoenders hebben een goed ontwikkelde staart welke half gespreid gedragen wordt – dit is echter alleen bij de Ardenner het geval, daar de Ardenner bolstaart niet beschikt over staartveren.

Ardenners staan bekend om hun zeer donkere tot zwartachtige pootkleur.

Kleuren

De Ardenner en Ardenner bolstaart komen voor in diverse kleuren en kleurslagen, waaronder de meest voorkomende:

• Zwartgoudhalzig
• Blauwgoudhalzig
• Blauwzilverhalzig
• Zwartzilverhalzig
• Blauwpatrijs
• Patrijs
• Zilverpatrijs
• Wit
• Zwart
• Goudkam
• Zilverkam

De goud- en zilverhalzigen komen soms zonder tekening op de borst voor, en soms met tekening op de borst. Wanneer de goud- en zilverhalzigen een tekening op de borst hebben, worden ze ook wel aangeduid onder de namen:

• Zilverhalzig berken
• Goudhalzig berken

Karakter

De Ardenner staat bekend om zijn actieve en levendige karakter. De dieren hebben door hun actieve karakter een zeer grote ren nodig, maar ze geven de voorkeur aan de vrije uitloop. De dieren kunnen uitstekend vliegen, dus wanneer ze in de vrije uitloop gehouden worden, is het hebben van een vrij hoge omheining een aanrader. Wanneer de Ardenner de keuze heeft om ’s nachts buiten te blijven, zal hij het liefst een hoge plek in een boom opzoeken, in plaats van naar het nachthok te trekken.

Ze staan bekend als een gehard en vitaal ras, en zijn daardoor tot op zekere hoogte in staat hun eigen kostje bij elkaar te scharrelen. Daarbij is het wel raadzaam de dieren bij te voeren, zeker in perioden dat het voedsel buiten schaars(er) wordt.

Broedsheid en eieren

Ardenner hennetjes leggen zo’n 160 eieren per jaar, met een gewicht van 65 gram per ei. De eieren hebben een witte schaal. Zoals bij veel – van oorsprong – legrassen is de Ardenner minder vaak broeds. Wanneer zij broeds zijn, broeden ze de eieren vaak wel succesvol uit. Ook als moederkloek voert de hen haar taak naar behoren uit.

Gebruiksmogelijkheden

De Ardenner was van oorsprong een legras, maar wordt tegenwoordig niet meer als commercieel legras gehouden. Tegenwoordig wordt de Ardenner door een kleine groep liefhebbers gehouden als showhoender, waar de eigenaren vaak tentoonstellingen bezoeken.

Ook wordt het ras gehouden door mensen die de kippen los op het erf of in de tuin hebben rondlopen, zodat de eigenaren kunnen kijken naar de prachtig ogende kipjes met hun schitterende kleurslagen.

Ardenner kriel

De Ardenner en de Ardenner bolstaart komen ook voor in een kleinere, krielvariant, namelijk: de Ardennerkriel en de Ardenner bolstaartkriel.